Factsheet agressie door derden

Deze factsheet geeft meer informatie over agressie op het werk. De cijfers zijn afkomstig uit 2 enquêtes, uitgevoerd door TNO en het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het document is niet digitaal toegankelijk, daarom staat de tekst van de factsheet onder de downloadlink uitgeschreven. 

Agressie door derden

Wat is agressie door derden?

Een medewerker of leidinggevende wordt door iemand van buiten de organisatie of het bedrijf (non)verbaal of fysiek lastiggevallen, bedreigd of aangevallen, in verband met het werk.

De agressor maakt gebruik van:

(een combinatie van)

  • Woorden (verbaal); dat kan zowel gesproken (face-to-face of per telefoon) als geschreven (per brief, e-mail, sms, sociale media) zijn.
  • Gebaren, gezichtsuitdrukkingen (non-verbaal).
  • Direct lichamelijk contact (fysiek).
  • Objecten of wapens.

De volgende vormen zijn te onderscheiden:

Frustratie agressie: het agressieve gedrag is een uiting van frustratie; het is een emotionele uitbarsting door (een opeenstapeling van) negatieve ervaring(en).

Instrumentele of doelgerichte agressie: agressief gedrag wordt ingezet als middel om een bepaald doel te bereiken; het is er op gericht macht te krijgen over de ander.

Agressie onder invloed van stoornis of middelengebruik: agressief gedrag vindt plaats onder invloed van alcohol, drugs, medicijnen en/of een psychische stoornis. 

Hoeveel werknemers hebben te maken met agressie door derden?

23 Procent van de werknemers is slachtoffer van agressie (ruim 1,6 miljoen werknemers). En 2,8 procent van de werknemers is (zeer) vaak slachtoffer (bijna 200.000 werknemers). 

In welke sectoren komt agressie door derden het vaakst voor?

  • Gezondheidszorg 45%
  • Onroerend goed 36%
  • Detailhandel 32%
  • Onderwijs 28%
  • Horeca 27%
  • Dienstverlening 27%
  • Recreatie 27%
  • Openbaar bestuur 26%
  • Vervoer 22%
  • Telecommunicatie 21%

In welke sectoren vormt agressie een belangrijk risico volgens werkgevers?

  • Gezondheidszorg 13%
  • Onroerend goed 5%
  • Detailhandel 7%
  • Onderwijs 5%
  • Horeca 6%
  • Dienstverlening 3%
  • Recreatie 27%
  • Openbaar bestuur 38%
  • Vervoer 7%
  • Telecommunicatie (niet bekend)

Wat zijn de gevolgen van agressie door derden?

  • Fysiek letsel
  • Verminderd functioneren zoals minder betrokkenheid, gebrek aan concentratie en vermijdingsgedrag
  • Materiële schade 
  • Psychische klachten en negatieve emoties zoals stressklachten, je kwetsbaar, machteloos angstig en onveilig voelen

Wat vervolgens kan leiden tot: 

  • Ziekteverzuim
  • Arbeidsongeschiktheid
  • Toename van personeelsverloop
  • Kosten afhandeling incidenten (onderzoek, registratie, aangifte, enzovoorts)
  • Lagere kwaliteit van dienstverlening
  • Aantasting integriteit openbaar bestuur
  • Imagoschade