Cao in begrijpelijke taal
Het lezen en begrijpen van een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) is vaak lastig. De formulering van de tekst is ingewikkeld omdat deze juridisch gezien kloppend moeten zijn. Daarnaast is de structuur van de cao vaak complex, omdat in de loop der jaren dikwijls stukken tekst gekopieerd, verplaatst en aangepast worden om een nieuwe cao samen te stellen. Dit maakt het voor werkgevers ingewikkeld om de cao op de juiste manier toe te passen en voor werknemers moeilijk om te zien waar ze recht op hebben.
Daarom zijn de sociale partners van de sector meubelindustrie en interieurbouw (CBM, FNV (Federatie Nederlandse Vakbeweging) Bouwen & Wonen en CNV (Christelijk Nationaal Vakverbond) Vakmensen) halverwege 2017 aan de slag gegaan om de cao om te zetten in begrijpelijke taal (taalniveau B1). Op deze manier is eerlijk werk voor iedereen in de sector binnen handbereik.
Begrijpelijk maken: door middel van taal, schema’s en opbouw
Allereerst is er vanuit het sociaal fonds geld vrijgemaakt om dit traject te bekostigen. Als tweede stap is een bureau aangesteld dat de cao grondig heeft doorgelicht. Hierbij is bijvoorbeeld de taal van de cao aangepast aan B1-niveau. Dit taalniveau is voor de meerderheid van de bevolking te begrijpen en kenmerkt zich door korte zinnen, veelvoorkomende woorden en eenvoudige grammatica. Ook is waar mogelijk gebruikt gemaakt van schema’s of tabellen om bepaalde regelingen uit te leggen en inzichtelijk te maken in plaats van een schriftelijke beschrijving. Zo is in één oogopslag duidelijk voor de lezer wat met een regeling of bepaling bedoeld wordt en wat het specifiek voor een bepaalde functie of situatie betekent. Tenslotte is ook de structuur van de tekst aangepast zodat alle onderdelen ordelijk bij elkaar staan en er niet op verschillende plekken in de cao over hetzelfde onderwerp wordt gesproken.
Zelfredzaam
“Het is belangrijk dat werknemers meer inzicht krijgen in hun arbeidsvoorwaarden, zodat zij weten waar zij recht op hebben en niet ‘overbluft’ worden door een werkgever,” vertelt Fedde Boonstra van de FNV. “Normale’ cao’s zijn vaak zeer juridisch geformuleerd en dit is niet altijd te begrijpen voor werknemers. Door het verwoorden van de cao in begrijpelijke taal hopen we als sociale partners werknemers zelfredzamer te maken op dit gebied. Daarnaast is de cao op deze manier natuurlijk ook voor werkgevers begrijpelijker geworden.” Een belangrijk aspect daarbij is dat deze cao in begrijpelijke taal zélf juridische waarde heeft en niet slechts een verduidelijking is van de cao, zodat alle partijen dezelfde eenvoudige tekst gebruiken.