PAGO (Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek)

De werkgever moet zijn werknemers volgens artikel 18 in de Arbowet periodiek een arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) aanbieden. Doel van het onderzoek is het zoveel mogelijk voorkomen van de risico’s die de arbeid voor de gezondheid en de veiligheid van de werkenden met zich meebrengt. Het PAGO leidt tot advisering aan de werkgever en de werknemer over de beschermende maatregelen die moeten worden genomen. Ook maakt vroege preventie onderdeel uit van het advies. Daarmee kan ziekte en uitval voorkomen worden.

Inhoud van het PAGO

De inhoud van het PAGO moet passend zijn bij de situatie op de werkvloer. Het PAGO wordt daarom gebaseerd op de RI&E. Geaggregeerde data uit de PAGO kunnen ook weer input zijn voor de risico-inventarisatie en -evaluatie. Bij het bepalen van de inhoud van het PAGO is het van belang de verschillende kerndeskundigen - de bedrijfsarts, hogere veiligheidskundige, arbeidshygiënist en arbeid- en organisatiedeskundige - goed samenwerken. Daarbij kan ook ondersteuning van ergonomen of leefstijlcoaches doeltreffend zijn.

Frequentie van het PAGO

Er zijn regels voor hoe vaak een PAGO moet worden aangeboden, wie er toegang tot de gegevens heeft en hoe lang deze bewaard moeten worden. In het algemeen is niet voorgeschreven om de hoeveel tijd een dergelijk onderzoek moet worden herhaald. Hierover moet worden overlegd met de ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging of betrokken werknemers. De Arbowet schrijft niet voor naar welke specifieke gezondheidsaspecten moet worden gekeken, omdat dat afhangt van de aard van de arbeid. De risico’s zullen dus per bedrijf (of per groep werknemers) verschillen.

PAGO verplichtingen

Bij bepaalde risico’s is het aanbieden van PAGO verplicht:

Jeugdigen
Nachtarbeid
Gevaarlijke stoffen
Kankerverwekkende of mutagene stoffen en kankerverwekkende processen
Biologische agentia
Beeldschermwerk
Lawaai
Trillingen
Kunstmatige optische straling
Elektromagnetische velden
Duikarbeid, caissonarbeid
Ioniserende straling

Voor bepaalde arbeid is het hebben gedaan van een arbeidsgezondheidskundig onderzoek verplicht. Dit geldt onder meer voor werken onder overdruk. Hierbij dient het PAGO jaarlijks te worden herhaald.

Voor arbeid waarbij mogelijk blootstelling aan gevaarlijke stoffen plaatsvindt, moet de werkgever ervoor zorgen dat een PAGO wordt aangeboden voordat de mogelijke blootstelling plaatsvindt, tussentijds, na incidenten, en na afloop. De bevindingen worden opgeslagen in een medisch dossier wat 40 jaar bewaard dient te worden. Ter ondersteuning van de arbozorg bij gevaarlijke stoffen hebben de NVAB en de NVvA een leidraad ontwikkeld. Zie: Leidraad preventief medisch onderzoek van werkenden bij blootstelling aan gevaarlijke stoffen.

Arbeidsomstandighedenspreekuur

Naast het aan te bieden PAGO is er ook een Arbeidsomstandighedenspreekuur. Dit is sinds 2017 weer in de regelgeving opgenomen. Alle werknemers kunnen bij de bedrijfsarts terecht met gezondheidskundige vragen in verband met de arbeid. Dit geldt ook voor werknemers die niet ziek zijn. Deze faciliteit moet kenbaar zijn voor iedere werknemer.

Als een consult plaatsvindt, hoeft dit niet te worden aangevraagd of bekend te worden gemaakt bij de werkgever. De werkgever wordt niet geïnformeerd over het consult: niet over de aanleiding en niet over de tot personen herleidbare uitkomsten. De bedrijfsarts betrekt de uitkomsten van de consulten op overkoepelend niveau op in zijn preventieadvies. De bedrijfsarts neemt hierbij het medisch beroepsgeheim in acht. De werknemer heeft niet alleen op papier, via internet of telefonisch toegang tot de bedrijfsarts, maar wordt ook daadwerkelijk in de gelegenheid gesteld om de bedrijfsarts in persoon te spreken. Doel is het aanpakken en voorkomen van mogelijke gezondheidsrisico’s, en het bevorderen van duurzame inzetbaarheid. De kosten hiervan zijn voor rekening van de werkgever. Over de afspraken met de arbodienstverlener heeft de medezeggenschap instemmingsrecht.

Verschil PAGO en PMO

In de Arbowet is het PAGO opgenomen (zie artikel 18). In de praktijk spreekt men ook over PMO, een preventief medisch onderzoek. Soms wordt met het PMO het PAGO bedoeld. Soms wordt een (aanvullend) leefstijlonderzoek of een in te vullen vragenlijst aangeduid met de term PAGO of PMO. Ten aanzien van het PAGO bestaat er echter een aantal regels (zie de tekst hierboven). De invulling van een PMO kan daaraan voldoen, maar dat is niet altijd het geval.