Casus 9: Vermoeide manager blijkt te kampen met overgangsklachten
Een ambitieuze, leidinggevende manager (52) combineerde haar gezin jarenlang moeiteloos met een hoge werkdruk. Tot ze last kreeg van vermoeidheid en slaapproblemen. Nannette Roest, op dat moment bedrijfsarts bij ING, besprak de mogelijkheid van overgangsklachten. Zij bracht de manager in contact met gynaecoloog Manon Kerkhof, gespecialiseerd in zorg voor vrouwen rond de zwangerschap en de overgang. 'Ik wilde niet meteen een burn-outbehandeling starten.'
Overbelasting
De vrouw meldde zich op het spreekuur van Roest met een combinatie van klachten. 'Ik kende haar al omdat ik een van haar medewerkers had begeleid. Nu kwam ze voor zichzelf. Ze was vermoeid, sliep slecht en kon niet meer relativeren. Ze zag alles somber in, het lukte niet meer om te genieten. Dat paste niet bij haar.' Psychische klachten, zo leek het, maar Roest opperde de mogelijkheid van een hormonale oorzaak: de overgang. 'Ik wilde niet meteen een burn-outbehandeling starten. Dat heeft namelijk weinig effect als de klachten met de overgang te maken hebben.'
Fysieke klachten
Roest adviseerde de vrouw om per dag 2 uur minder te werken. 'Daarnaast hebben we taken met piekbelasting, zoals deadlines of presentaties, tijdelijk bij een collega belegd.' Vervolgens bracht ze haar in contact met Kerkhof, die tijdens de intake ontdekte dat de vrouw met verschillende klachten kampte. 'Ze had een hoge bloeddruk, waarvoor we een behandeling zijn gestart. Voor een chronische voorhoofdsholteontsteking verwezen we haar door naar een KNO-arts. En haar slaapproblemen, die veroorzaakt werden door opvliegers, hebben we met een hormoontherapie onder controle gekregen. Toen ze weer goed kon slapen, herstelde ze geleidelijk.'
Gevoelige onderwerpen
Dat resultaat was alleen mogelijk dankzij de nauwe samenwerking, vindt Roest. 'Manon kan gevoeligeonderwerpen bespreken die ik als bedrijfsarts niet kan aanstippen, zoals incontinentie of pijn bij het vrijen. Daarover zal iemand niet zo snel tegen mij beginnen, en dat hoef ik ook niet te weten. Maar ze zijn wel van belang voor een goede diagnose en behandeling.' Kerkhof: 'Andersom zal ik nooit een uitspraak doen over iemands werkvermogen. Nannette bekijkt welk aanpassingen mogelijk zijn op de werkvloer.' Roest: 'Jij zorgt er op jouw beurt voor dat de belastbaarheid van een medewerker toeneemt. Vaak lukt dat zonder veel overleg.'
Dossier
Roest en Kerkhof hebben af en toe overleg, het contact verloopt vooral via hun cliënten. 'Cliënten hebben toegang tot hun eigen dossier met alle verslagen’, vertelt Kerkhof. 'Ze kunnen ervoor kiezen om hun bedrijfsarts daar zelf over te vertellen of een verslag te printen en mee te nemen naar het spreekuur.' Soms gebeurt het weleens dat iemand iets verkeerd begrijpt, vertelt Roest. 'In zo'n geval vraag ik of het goed is als ik even overleg met de behandelend arts.' In het geval van de manager was dat niet nodig. Het herstel verliep relatief voorspoedig. Na twee maanden had ze haar taken weer volledig opgepakt.
Integrale blik
De belangrijkste les uit dit voorbeeld is volgens Roest het belang van een 'holistische', integrale blik: 'Kijk naar alle aspecten van gezondheid: fysiek, mentaal en sociaal. En houd rekening met de mogelijkheid van de overgang. Ga niet direct uit van een burn-out, maar denk bij vrouwen ook aan de overgang, met name bij slaapproblemen, opvliegers, stemmingsproblemen en gynaecologische klachten als menstruatiestoornissen, incontinentie en seksuele problemen. Beperk je niet tot een beoordeling van de belastbaarheid maar zoek een partner met dezelfde integrale blik die meedenkt over oplossingen.' Kerkhof: 'En zorg voor een bedrijfscultuur waarin levensfaseproblematiek bespreekbaar is. Ik heb samen met Nannette bij ING voorlichting gegeven aan leidinggevenden en bedrijfsartsen. Zo hebben we hen bewust gemaakt van overgangsklachten. Zoals Cruijff ooit zei: je gaat het pas zien als je het doorhebt.'