Wat zegt de wet over beroepsziekten?
De Arbowet schrijft voor dat werkgevers primair verantwoordelijk zijn om samen met werknemers te zorgen voor goede arbeidsomstandigheden en zich daarbij te laten ondersteunen door arbodeskundigen op basis van de Arbeidsomstandighedenwet. Met andere woorden: een werkgever moet beleid voeren dat is gericht op zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden ter voorkoming van beroepsziekten. Dit door middel van een risico-inventarisatie- en evaluatie (RI&E). Tevens moet hij de resultaten daarvan voor zijn werknemers inzichtelijk maken, zodat zij weten welke risico’s ze lopen en hoe ze zich daar het beste tegen kunnen beschermen. Verder moet de werkgever risico’s voorkomen – of zoveel mogelijk beperken – door doeltreffende en passende (voor de situatie geschikte) maatregelen te nemen en middelen ter beschikking te stellen waarmee werknemers zich kunnen beschermen.
Om mogelijke beroepsziekten te kunnen signaleren is een goede toegang tot arbeidsgeneeskundige zorg van belang. Niet alleen met het oog op een juiste behandeling en snel herstel van de werknemer, maar ook om in het bedrijf maatregelen te kunnen nemen die het risico op gezondheidsschade door het werk voorkomen of beperken.
Bij het opmerken en vaststellen van beroepsziekten vervult de bedrijfsarts een centrale rol. Een bedrijfsarts kan een beroepsziekte opmerken of vaststellen tijdens periodiek medisch onderzoek of wanneer een werknemer zich heeft gemeld met klachten. Ook andere zorgverleners als huisartsen en specialisten kunnen alert zijn op een eventuele samenhang tussen arbeid en gezondheidsklachten van de cliënt. Daarmee kan de kans verminderen op het opnieuw optreden dan wel verergeren van de aandoening bij terugkeer naar het werk. Het ligt voor de hand om in dergelijke situaties samen te werken met de bedrijfsarts.
Melden van beroepsziekten
De arbodienst of bedrijfsarts die een beroepsziekte constateert, is wettelijk verplicht (Arbeidsomstandighedenwet, artikel 9.3) deze te melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB). Hoe meer artsen beroepsziekten melden, hoe vollediger het overzicht. Ook nieuwe beroepsziekten kunnen hiermee worden opgespoord. Artsen kunnen beroepsziekten en arbeidsgebonden aandoeningen eenvoudig digitaal melden. In het basiscontract is opgenomen dat bedrijfsartsen hier tijd aan moeten kunnen besteden. Het niet melden van een beroepsziekte wordt door de Nederlandse Arbeidsinspectie gezien als een overtreding van de Arbowet.
Het NCvB is tevens een landelijk kennisinstituut voor arboprofessionals, in het bijzonder bedrijfsartsen. Werkgevers en werknemers(organisaties), overheid en beleidsmakers maken in voorkomende gevallen ook gebruik van de kennis van het NCvB. Het Centrum registreert en signaleert beroepsziekten via het nationale melding- en registratiesysteem en specifieke peilstations. De website van het NCvB geeft informatie over beroepsziekten met onder meer cijfers, documentatie, diagnostiek, signalen en nieuws. Verder is er informatie over risicofactoren, branches en beroepen.
Verwijzen
Artsen kunnen medewerkers met complexe arbeidsgebonden aandoeningen verwijzen naar een gespecialiseerde polikliniek voor werkgerelateerde aandoeningen.