Beeldschermen (computers, laptops, tablets en mobiele telefoons) worden in nagenoeg alle bedrijven gebruikt. Langdurig, meer dan 6 uur per dag, werken met een beeldscherm kan gezondheidsklachten opleveren. De kans op gezondheidsklachten door beeldschermwerk is dan ook in bijna alle sectoren aanwezig. Het is daarom verstandig om de grens van 6 uur per dag niet te overschrijden om de kans op deze klachten te verkleinen.
Uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (2022) blijkt dat Nederlandse werknemers gemiddeld 4 uur met een beeldscherm werken. De sectoren waar het meest met beeldschermen wordt gewerkt, zijn: ICT, financiële instellingen, zakelijke dienstverlening en het openbaar bestuur.
Gezondheidsrisico's
Langdurig werken met een beeldscherm kan leiden tot gezondheidsklachten. Over de verschillende vormen van fysieke belasting bij beeldschermwerk en (de daarbij horende) gezondheidsklachten, lees je hieronder.
Bekijk ook de tips en instrumenten om de risico’s op gezondheidsklachten door beeldschermwerk te verkleinen.
Vormen van belasting
Beeldschermwerk gaat gepaard met repeterende handelingen van de vingers en handen en statische belasting in de nek, schouders en armen. Dit kan leiden tot het ontstaan van werkgerelateerde Klachten aan Arm, Nek en Schouder (KANS), ook wel RSI genoemd.
Beeldschermwerk wordt meestal zittend uitgevoerd. Langdurig zitten, zonder regelmatige afwisseling met staan of lopen, verhoogt de kans op hart- en vaatziekten, diabetes type II, kanker en depressie.
Als de werkplek niet juist is ingericht en er zijn geen mogelijkheden om de armen af te steunen, zoals goede armleuningen, kan er vanwege de statische werkhouding statistische spierbelasting ontstaan. Dit kan na verloop van tijd leiden tot schouder- en nekklachten.
Overige gezondheidsklachten
Al gaat het bij oogklachten niet om een specifieke vorm van belasting, beeldschermwerk kan er wel toe leiden. Oogleden blijken bij intensief beeldschermwerk nauwelijks te knipperen. Hierdoor kan de oogbol droog worden en kan oogvermoeidheid optreden. De kans op deze klachten wordt groter als de luchtvochtigheid relatief laag is en wanneer het beeldscherm hoog staat.
Te kleine symbolen, een gebrek aan contrast in het beeldscherm, een spiegelend beeldscherm, lichtbronnen in het blikveld en slecht omgevingslicht kunnen leiden tot slechte leesbaarheid. Slechte leesbaarheid kan zorgen voor meer knijpen met de ogen en een in elkaar gedoken, krampachtige houding. Dit kan vervolgens leiden tot oogvermoeidheid en belasting in de nek en schouders.
Werkdruk kan ook een rol spelen bij het ontstaan van bovengenoemde fysieke klachten omdat de lichaamshouding meer gespannen is, vooral in de nek- schouderregio. Er is sprake van werkdruk, als er een disbalans is tussen de taakeisen van het werk en de regelmogelijkheden. Lees meer over (het voorkomen van) werkdruk op de pagina van Werkdruk en burn-outklachten.
Gezondheidsklachten door beeldschermwerk kunnen specifiek of aspecifiek van aard zijn. Bij specifieke klachten kun je denken aan een tenniselleboog of carpaal tunnel syndroom. Bij aspecifieke klachten zijn er wel pijnklachten, maar kan de arts geen afwijkingen vinden en geen duidelijke medische diagnose stellen.