Verplichtingen voor de werkgever bij het werken met ioniserende straling
Op plekken waar ioniserende straling kan voorkomen, moeten de mogelijke risico’s duidelijk in kaart worden gebracht middels een inventarisatie. De werkplekken dienen zo te zijn ingericht dat het risico zo klein mogelijk wordt gehouden.
Bedrijven die gebruik maken van ioniserende straling hebben een vergunning nodig of moeten in bepaalde gevallen de radioactieve stoffen of ioniserende straling uitzendende toestellen (zoals een röntgenapparaat) registreren. In de wet wordt aandacht besteed aan de verschillende onderdelen waarmee de werkgever rekening moet houden.
Werkgevers zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor het treffen van de juiste stralingsbeschermingsmaatregelen voor hun eigen werknemers, maar ook voor de personen die onder hun gezag werkzaam zijn, zoals zelfstandigen. Het gaat om maatregelen als:
- het werken met de meest gunstige radioactieve stof;
- het werken met de laagst mogelijke activiteit;
- het afschermen van radioactieve stoffen of (röntgen)apparatuur;
- het beperken van de blootstellingstijd;
- het vergroten van de afstand tussen werknemer en de stralingsbron;
- het dragen van persoonlijke dosiscontrolemiddelen en beschermingsmiddelen (zoals loodschorten en loodhandschoenen);
- het aanbrengen van waarschuwingssymbolen;
- zorgen voor juiste en voldoende ventilatie (bij open radioactieve stoffen).
Inschakelen stralingsbeschermingsdeskundige
Om te zorgen dat deze maatregelen worden nageleefd, is de werkgever altijd verplicht een stralingsbeschermingsdeskundige in te schakelen. Denk bijvoorbeeld aan toezicht op onderzoeken en tests van beschermingsmiddelen voor werknemers, maar ook aan passende dosisbeperkingen. De stralingsbeschermingsdeskundige dient voor aanvang van de handeling toestemming te geven door de risico’s van de plannen te bestuderen en te beoordelen. Daarna zal eens in de zoveel tijd moeten worden bevestigd of beschermingsmiddelen en technieken nog op een goede manier worden gebruikt.
Toezichthoudend medewerker
De werkgever is verplicht om bepaalde handelingen door of onder toezicht van een toezichthoudend medewerker stralingsbescherming te laten uitvoeren. Het gaat hier om handelingen waarbij men een registratie of vergunning nodig heeft, en om overige handelingen met een risico voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers.
Wanneer een persoon als zelfstandige een handeling uitvoert, moet hij zelf over voldoende deskundigheid beschikken. Als hij niet deskundig genoeg is, moet hij ervoor zorgen dat een bevoegd toezichthoudend medewerker stralingsbescherming de handelingen uitvoert of daarop toeziet.