Er zijn verschillende soorten optische straling: ultraviolette straling (uv-straling), zichtbaar licht en infraroodstraling. Daarnaast is er de verdeling in natuurlijke en kunstmatige optische straling.
In natuurlijke optische straling zit naast zichtbaar licht altijd uv- en infraroodstraling. Een voorbeeld van natuurlijke optische straling is zonlicht. Kunstlicht kan meer of minder uv- of infraroodstraling bevatten. Lasers zenden kunstlicht uit dat in sommige gevallen een hoog energieniveau heeft.
Optische straling is niet altijd schadelijk. Alleen als de blootstelling sterk of langdurig is, ontstaan risico's voor de ogen en huid.
Gezondheidsrisico’s van optische straling
Sterke zichtbare-, infrarood- en uv-straling kunnen het netvlies en hoornvlies van het oog beschadigen:
- Door uv-straling kan het hoornvlies ontsteken en vertroebelen. Dit kan een pijnlijk, branderig gevoel geven. Dit wordt ook wel ‘sneeuwblindheid’ of ‘lasoog’ genoemd.
- Als je lange tijd in aanraking komt met infrarood- en uv-straling kan staar ontstaan. Dit is een vertroebeling van de ooglens.
- Zichtbare of infraroodlaserstraling kan door de ooglens nog eens extra geconcentreerd worden en het netvlies onherstelbaar beschadigen, waardoor blindheid ontstaat.
- Infraroodstraling kan het lichaam te veel opwarmen en de huid verbranden.
- Uv-straling kan de huid verbranden en op de lange termijn kan dit de huid verouderen en tot een verhoogde kans op huidkanker leiden.
- Een laserbundel die uv- of infraroodstraling uitzendt, kan het hoornvlies beschadigen of staar veroorzaken. Laserstraling kan de huid lokaal verbranden en beschadigen.
Het is daarom belangrijk om blootstelling aan optische straling te beperken. Als het toch gebeurt, is goede bescherming belangrijk.
Risicoberoepen
Kunstmatige optische straling komt op veel werkplekken voor.
Uv-straling komt voor:
- bij booglassen;
- bij het gebruik van speciale lampen voor drogen, uitharden of ontsmetting.
Sterke laserstraling komt voor:
- in de industrie, bij het bewerken van materialen;
- in ziekenhuizen bij medische en cosmetische ingrepen.
Infrarode straling komt voor;
- bij het smelten, gieten, walsen of spuiten van metaal of glas.
Werkgevers bij wie zulke apparaten of processen voorkomen, moeten de risico's ervan bekijken en beoordelen. Ook moeten zij maatregelen treffen om te voorkomen dat mensen in aanraking komen met optische straling. Als het niet kan worden voorkomen, moet het zoveel mogelijk worden verminderd. Daarnaast moet de werkgever aan de werkenden laten weten dat zij met optische straling in aanraking komen.