REACH is een Europese verordening over de productie van en handel in chemische stoffen. Het beschrijft de regels waar bedrijven en overheden zich aan moeten houden. REACH staat voor: ‘Registratie, Evaluatie, Autorisatie en restrictie van Chemische stoffen’. Deze verordening geldt voor alle landen binnen de Europese Unie.
Waarom en voor wie?
Het doel van de REACH-verordening (Verordening (EG) Nr. 1272/2008) is het beheersen van de risico's van chemische stoffen, zoals de risico's op ongevallen, gezondheidsschade bij werknemers en consumenten, en schade aan het milieu.
De volgende 3 groepen hebben in dit kader met REACH te maken:
- producenten/importeurs (in de verordening aangeduid als de ‘registranten’)
- distributeurs
- gebruikers
Zij hebben ieder verschillende rollen en verplichtingen binnen de REACH-verordening.
Verplichtingen en regels in REACH
REACH verplicht registranten (dat zijn de producenten en importeurs van een chemische stof onder REACH) en alle andere bedrijven in de toeleveringsketen van een chemische stof, om de eigenschappen en risico’s van chemische stoffen te vermelden. Ook zijn ze verplicht de maatregelen aan te geven waarmee de risico’s beheerst worden. Al deze partijen zijn dan ook verantwoordelijk voor het veilig gebruiken van de stof en het beperken van de risico’s van dat gebruik.
De regels om dit veilig gebruik te garanderen betreffen een zeer groot aantal chemische stoffen. Dit aantal wordt geschat op ongeveer 30.000 stoffen. En van veel van deze chemische stoffen zijn de effecten voor mens en milieu niet of niet volledig bekend.
Wat doet REACH?
REACH heeft in eerste instantie gevolgen voor registranten, maar heeft ook consequenties voor de gebruikers van deze chemische stoffen. Om de risico’s van het gebruik te beheersen, geven de partijen in de toeleveringsketen belangrijke informatie over deze stoffen, inclusief de vereiste beheersmaatregelen. Deze informatie moet de gebruiker meenemen bij het opstellen van juiste beheersmaatregelen voor de werkplek, zodat de werknemer geen risico heeft op gezondheidsschade.
In de arboregelgeving gaat het hierbij om onder andere het opstellen van de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en het Plan van Aanpak, en het nemen van de juiste beheersmaatregelen. Op deze wijze grijpen REACH en de arboregelgeving op elkaar in.
Blootstellingscenario’s
Registranten moeten een blootstellingscenario opstellen voor ieder relevant gebruik van de chemische stof, de zogenaamde ‘REACH-exposure-scenario’s’. Zo’n exposure-scenario (ES) bevat een beoordeling van het risico van het werken met de chemische stof én de maatregelen die nodig zijn om dit op een veilige manier te kunnen doen.
Voor het opstellen van een blootstellingscenario is het noodzakelijk om te weten hoe er met een chemische stof wordt gewerkt en wat de blootstelling tijdens deze werkzaamheden is. Werkgevers doen er daarom goed aan met leveranciers te overleggen over welke gebruikswijzen worden geregistreerd en of de eigen gebruikswijze daar (al) bijzit.
REACH genereert meer informatie
Door REACH komt er meer informatie beschikbaar over stoffen, hun gevaren en hun risico’s. Zo kunnen werkgevers gerichter maatregelen treffen om deze risico’s te beperken. Ook moeten registranten aangeven op welke wijze veilig en gezond met de chemische stoffen kan worden gewerkt. Zo leveren registranten zogenaamde Veiligheidsinformatiebladen (VIB) mee. Indien de chemische stof in een hoeveelheid van 10 ton per jaar wordt geimporteerd of geproduceerd, zitten hier ook blootstellingscenario’s bij.
Handige tools en overige bronnen
- Informatie over REACH is te vinden op de website Chemische stoffen goed voorbereid van de Nederlandse REACH helpdesk. De REACH-helpdesk is bedoeld ter ondersteuning van het bedrijfsleven en wordt uitgevoerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en het RIVM.
- De CLP-verordening (Verordening (EG) Nr. 1272/2008) gaat over de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels. Lees hier meer over op de website van de Nederlandse CLP/EU-GHS Helpdesk.
- Handreiking REACH en Arbo (december 2011) op de website van de Nederlandse Arbeidsinspectie. REACH-informatie ten behoeve van het Arbobeleid in bedrijven.
- Richtlijnen over REACH in het Engels: REACH guidance van de European Chemicals Agency