Werknemers kunnen op hun werk geconfronteerd worden met vormen van ongewenst gedrag, zoals pesten, seksuele intimidatie, discriminatie en agressie. Het is prettig als een getroffen werknemer met zijn problemen terecht kan bij een vertrouwenspersoon binnen het bedrijf.
Beleid tegen psychosociale belasting
Bedrijven zijn volgens de Arbowet verplicht om hun werknemers te beschermen tegen psychosociale arbeidsbelasting. Zij moeten hiervoor een beleid opstellen en ook daadwerkelijk uitvoeren. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon kan een belangrijk onderdeel van dit beleid zijn.
Een vertrouwenspersoon is er voor medewerkers die meldingen of klachten hebben over ongewenst gedrag zoals:
- agressie en geweld
- seksuele intimidatie/ongewenste intimiteiten
- pesten
- discriminatie
De taken van een vertrouwenspersoon bestaan onder andere uit:
- Het verzorgen van eerste opvang van werknemers die zijn lastiggevallen en die hulp en advies nodig hebben.
- Het nagaan of een oplossing in de informele sfeer mogelijk is.
- Het slachtoffer informeren over andere oplossingsmogelijkheden, zoals klachtenprocedures.
- Het desgewenst begeleiden, als de werknemer de zaak aan de orde wil stellen bij een klachtencommissie of leiding van een onderneming.
- Het doorverwijzen naar andere hulpverlenende instanties, bijvoorbeeld een mediator.
- Het geven van voorlichting over de aanpak van ongewenst gedrag.
- Het adviseren en ondersteunen van leidinggevenden en management bij het voorkomen van ongewenst gedrag.
- Het registreren van gevallen van ongewenst gedrag.
Een vertrouwenspersoon gaat altijd vertrouwelijk om met de informatie van werknemers. Er is een geheimhoudingsplicht.
Aanstellen vertrouwenspersoon
Bedrijven kunnen, in overleg met de ondernemingsraad, kiezen voor een interne of externe vertrouwenspersoon:
- buiten het bedrijf: bijvoorbeeld via de arbodienstverlener of brancheorganisatie;
- binnen het bedrijf: een eigen medewerker die opgeleid wordt tot vertrouwenspersoon of speciaal hiervoor is aangesteld (vooral bij grote organisaties).
Het is niet verstandig om een bedrijfsmaatschappelijk werker of personeelsfunctionaris, naast de reguliere taak, aan te stellen als vertrouwenspersoon. Dit kan conflicten in de reguliere taken tot gevolg hebben.
Aandachtspunten
- Afhankelijk van de samenstelling van het personeelsbestand kan een bedrijf ervoor kiezen om meerdere vertrouwenspersonen aan te stellen. Hierbij kan gelet worden op geslacht, leeftijd of afkomst, zodat het slachtoffer terecht kan bij iemand waarbij hij zich het best op zijn gemak voelt.
- Zorg ervoor dat de vertrouwenspersoon het bedrijf goed kent en gemakkelijk toegankelijk is voor de werknemers.
- Geef de vertrouwenspersoon een eigen kamer die afgesloten kan worden.
- Naast het aanstellen van een vertrouwenspersoon is het van belang dat een bedrijf een duidelijk beleid heeft tegen ongewenst gedrag en zelf het goede voorbeeld geeft. Voorkomen blijft immers beter dan genezen.
Bekijk hieronder de animatie over de rol van de vertrouwenspersoon.
Iedereen moet zich veilig kunnen voelen op het werk. De Arbowet verplicht werkgevers om beleid te voeren om psychosociale arbeidsbelasting te voorkomen of te beperken. Denk hierbij aan ongewenst gedrag, zoals agressie en geweld, pesten, seksuele intimidatie en discriminatie.
Een vertrouwenspersoon kan een positieve bijdrage leveren aan het creëren van een veilige werkomgeving. Hij of zij is het aanspreekpunt voor opvang, advies, ondersteuning en begeleiding bij ongewenst gedrag. De persoon kan intern of extern aangesteld worden.
Naast de vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen, kennen we ook een vertrouwenspersoon voor integriteitskwesties, zoals fraude, diefstal en corruptie. Deze verschillende rollen kunnen ook gecombineerd worden. De vertrouwenspersoon biedt in vertrouwen een luisterend oor aan de melder.
Hij of zij denkt waar nodig mee over mogelijke oplossingen, zoals het aangaan van een gesprek, een klachtenprocedure of een doorverwijzing naar andere hulpverleners. Door problemen vroeg te signaleren en werknemers voor te lichten, kan de vertrouwenspersoon ook preventief van waarde zijn. Een vertrouwenspersoon kan goed functioneren als hij of zij onafhankelijk, toegankelijk, vakbekwaam en vindbaar is.
Op deze manier kan een vertrouwenspersoon bijdragen aan een gezonde en veilige werkomgeving. Kijk voor meer informatie en handige tips op arboportaal.nl.