Arbotrends 2022: minder thuiswerken en meer ziekteverzuim
Jaarlijks wordt de arbeidssituatie van werkende Nederlanders in kaart gebracht. Hoe werken ze, waar en wat vinden ze ervan? TNO en het CBS, in samenwerking met het ministerie van SZW, onderzoeken dit in de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA). Dit zijn de belangrijkste trends van het afgelopen jaar.
Eind 2022 heeft weer een groot aantal werknemers meegedaan aan de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA). In totaal werd de vragenlijst door ruim 60.000 werkenden ingevuld. Alle uitkomsten zijn op de website van TNO terug te vinden. De meest opvallende trends uit het onderzoek zijn hieronder uitgelicht.
Hybride werken
Vanaf 2020 was een sterke stijging te zien in het aantal werknemers dat deels thuis, ofwel hybride werkt. Het aantal steeg van bijna 37% in 2019 naar ruim 47% in 2020. De afgelopen twee jaar, sinds de pandemie, zijn werknemers minder thuis gaan werken. Inmiddels ligt het percentage op iets meer dan 45%.
Ook het aantal uur dat werkenden gemiddeld thuiswerken is gedaald. In totaal werkten Nederlanders in 2022 gemiddeld 11 uur thuis per week thuis. Twee jaar daarvoor was dat nog 19 uur. Wel willen meer werknemers de mogelijkheid hebben tot thuiswerken. In 2021 vond 55 % van de werknemers dit belangrijk, vorig jaar was dat 61 %.
Ziekteverzuim
Ook laat de NEA 2022 een stijging in het ziekteverzuimpercentage zien. Het totaal aantal ziektedagen in procenten van het totaal aantal beschikbare werkdagen van diezelfde werknemer is met 5,2% gestegen. Een jaar daarvoor was dat nog 4,6%.
Gemiddeld verzuimde een werknemer vorig jaar 9,0 dagen door ziekte, in 2020 was dat gemiddeld anderhalve dag minder. Griep of verkoudheid is de meest voorkomende reden tot verzuim, 57% van alle werknemers gaf aan hierom thuis te zijn gebleven. In 5% van de gevallen ging het om psychische klachten, waaronder overspannenheid en burn-out.
Van alle werknemers die in 2022 hebben verzuimd zegt een op de vijf dat het verzuim (deels) het gevolg is van het werk. Een te hoge werkdruk, besmetting op het werk en lichamelijk te zwaar werk zijn de meest genoemde redenen voor werkgerelateerde klachten.
Vertrouwenspersoon
Steeds meer werknemers geven aan op hun werk toegang te hebben tot een vertrouwenspersoon. In 2020 was dit iets meer dan 65% en twee jaar later 70%. Werknemers in de horeca geven het vaakst aan geen vertrouwenspersoon te kunnen raadplegen, werknemers in het openbaar bestuur het minst vaak.
Arbobalans
Naast de NEA wordt elke twee jaar de Arbobalans gepubliceerd. De Arbobalans 2022 is een korte update van de vorige Arbobalans die verscheen in 2020. Dit rapport laat de belangrijkste trends tot en met het jaar 2021 zien op het gebied van arbo. Hiervoor worden de cijfers uit de NEA, Zelfstandigen Enquête Arbeid (ZEA) en Werkgevers Enquête Arbeidsomstandigheden (WEA) gebruikt.
Er zijn verschillen zichtbaar op het gebied van de kwaliteit van arbeid, van mogelijke effecten van arbeidsrisico’s en van maatregelen op het gebied van arbo. Sommige van die verschillen zijn direct toe te schrijven aan de pandemie, zoals het gestegen aantal werknemers dat thuiswerkt en beeldschermwerk doet. Hier vind je de Arbobalans 2022.