Basiscontract en de maatwerkregeling
In sommige situaties kan de werkgever zelf bepalen wie hem ondersteunt bij de uitvoering van zijn taken volgens de Arbowet. De werkgever organiseert het arbo- en verzuimbeleid dan via een maatwerkregeling.
Voor de taken waarbij de werkgever zich volgens de Arbowet moet laten bijstaan door kerndeskundigen, moeten de werkafspraken worden vastgelegd in een basiscontract. Het gaat dan bijvoorbeeld om het adviseren van de werkgever bij de verzuimbegeleiding van werknemers, het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) voor werknemers, of het uitvoeren van een toets op de risico-evaluatie & -inventarisatie (RI&E). Dit kan op verschillende manieren: de werkgever kan bijvoorbeeld zelfstandige bedrijfsartsen (of andere kerndeskundigen) extern inhuren, de kerndeskundigen via een arbodienst inschakelen of een combinatie daarvan.
Als de werkgever zelf bepaalt door wie hij zich laat ondersteunen bij het uitvoeren van zijn taken volgens de Arbowet, dan is er sprake van de maatwerkregeling. Bij de maatwerkregeling is de hulp van in ieder geval één bedrijfsarts – die de wettelijke arbotaken uitvoert – verplicht. Bij de maatwerkregeling is het van belang dat de afspraken die zijn vastgelegd in het basiscontract, zijn toegesneden op de situatie binnen het bedrijf. Ook moet er rekening worden gehouden met de wet- en regelgeving en de richtlijnen van de beroepsgroep van de bedrijfsartsen. Daarnaast is de werkgever ervoor verantwoordelijk dat de arbodienst of bedrijfsarts wordt geïnformeerd over de afspraken die met andere arbodeskundigen worden gemaakt. Zie ook: maatwerkregeling.
Overeenstemming met ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging of cao
Om van de maatwerkregeling gebruik te mogen maken moet de werkgever met de ondernemingsraad (OR), de personeelsvertegenwoordiging (PVT) of via de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) schriftelijke overeenstemming bereiken. Wanneer het voorstel door de werknemers wordt geblokkeerd, is de werkgever verplicht om de vangnetregeling toe te passen. Bedrijven zonder ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging kunnen dus geen gebruik maken van de maatwerkregeling, tenzij de cao dat mogelijk maakt.
Handhaving Nederlandse Arbeidsinspectie
Iedere werkgever moet een basiscontract afsluiten en is zelf verantwoordelijk voor de inhoud ervan. Ook bij de maatwerkregeling. De Nederlandse Arbeidsinspectie kan bij het ontbreken van een basiscontract of onderdelen daarvan handhavend optreden.