In de praktijk: Post-COVID

Een chronische ziekte is een aandoening die niet volledig te genezen is. Om werkenden met een chronische ziekte zo goed mogelijk te ondersteunen, kunnen werkgevers verschillende aanpassingen doen. Deze pagina gaat in op langdurige klachten als gevolg van het coronavirus.

Sommige mensen ervaren na een besmetting met COVID-19 langdurig klachten. Houden de klachten langer dan drie maanden aan, dan wordt dit long COVID of post-COVID genoemd. Langdurige klachten als gevolg van het coronavirus kunnen problemen en vragen met zich meebrengen op het gebied van werk. Er is nog veel onbekend over post-COVID, daarom wordt er zowel in Nederland als in het buitenland veel onderzoek naar gedaan.

Gezondheidsklachten

Veel voorkomende gezondheidsklachten zijn onder andere vermoeidheid, pijn, concentratieproblemen, geheugenproblemen en kortademigheid. De aard en ernst van de klachten verschillen per persoon. Onder post-COVID-patiënten worden bijna 200 verschillende klachten ervaren, blijkt uit een Engelstalig onderzoek van The Lancet.

Daarnaast ervaren veel post-COVID-patiënten onbegrip van hun omgeving en stuiten zij op taboes, omdat de ziekte vaak onzichtbaar is. Dit geldt ook voor sommige andere chronische ziekten, zoals kanker, diabetes, hart- en vaatziekten en longaandoeningen.

Adviezen voor het werken met langdurige coronaklachten

Op de website van Centrum Werk Gezondheid vinden werkgevers, werknemers, zelfstandig werkenden, naasten, collega’s, Arboprofessionals en zorgverleners praktische informatie over hoe om te gaan met langdurige coronaklachten. Ook zijn er de Handreikingen post-COVID en werk, met wetenschappelijk onderbouwde adviezen en ervaringen van betrokkenen. Daarnaast zijn er animaties en video’s die ingaan op wetgeving bij ziekte en werk, met onder andere adviezen over werkopbouw bij langdurige coronaklachten.

Voor (zorg) professionals is de toolbox Werk en Long COVID samengesteld met animaties, video’s en online lessen die in de eigen praktijk te gebruiken zijn. Verder biedt het artikel ‘Werkhervatting bij post-COVID-syndroom’ inzicht in de ondersteunende factoren bij werkhervatting in het geval van langdurige coronaklachten, waarbij vijf verschillende profielen van werkenden te onderscheiden zijn.

Ondersteuning bij post-COVID

Heb je zelf post-COVID of vragen over deze aandoening in relatie tot je werk? Er zijn verschillende instanties waarbij je terecht kunt voor hulp en meer informatie.

C-support

Nazorgorganisatie C-support, opgericht door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, biedt gratis advies en ondersteuning aan patiënten met langdurige coronaklachten. Bij problemen met werk en inkomen werkt C-support waar nodig samen met arbeidsdeskundigen en juristen.

PostCovidNL

Patiëntenorganisatie PostCovidNL ondersteunt mensen die na besmetting met het coronavirus langdurig klachten houden. Zo zet PostCovidNL zich in om de kwaliteit van leven voor post-COVID-patiënten te verbeteren. Door lid te worden van een zelfsupportgroep kunnen zij steun bij elkaar vinden.

LAN

Long Alliantie Nederland (LAN) zet zich ook in voor mensen met post-COVID. Samen met patiënten, zorgverleners, onderzoekers en andere experts werkt de LAN aan het vergroten van kennis over COVID-19 en aan werkwijzen die ervoor zorgen dat mensen na een COVID-19 infectie de beste zorg krijgen.

In mei 2023 hebben de LAN en C-support het ‘Platform Kennisuitwisseling Covid-19 herstel- en nazorg’ opgericht. Op dit platform kunnen verschillende partijen die zich bezighouden met post-COVID, met elkaar communiceren. Het platform heeft als doel kennis uit te wisselen, goede voorbeelden te delen en gezamenlijk knelpunten in kaart te brengen.

NVAB

De NVAB is de beroepsvereniging van arbeids- en bedrijfsgeneeskundigen. De site van de NVAB biedt actuele informatie over herstel en re-integratie na COVID-19. Op deze wijze ondersteunt de vereniging bedrijfsartsen en arbeidsgeneeskundigen bij hun begeleiding van werkenden na een COVID-besmetting.

Maatregelen om post-COVID te voorkomen

Maatregelen om besmetting van het coronavirus en daarmee langdurige klachten vanwege post-COVID te voorkomen, zijn onder meer vastgelegd in het Arbobesluit onder de zogenaamde STOP-strategie (arbeidshygiënische strategie). Bij het nemen van maatregelen om blootstelling te verlagen, zijn werkgevers verplicht het wettelijk voorgeschreven stappenplan van de STOP-strategie te volgen. Deze arbeidshygiënische strategie staat voor substitutie, technische maatregelen, organisatorische maatregelen en persoonlijke beschermingsmaatregelen.

Vaccinatie kan ook bijdragen aan het voorkomen van (langdurige) klachten door COVID-19. De coronaprik verhoogt de afweer en beschermt tegen ernstige klachten en ziekenhuisopname. Meer informatie hierover is te vinden op de website van het RIVM.